Κι ύστερα είπαν πως την έγραψαν παιδιά…

“Πώς μέσα σε μια τέτοια απελπισία θα μπορέσουν να συν-υπάρξουν άνθρωποι όταν μαζί με την σχέση θύματος θύτη ή απολεσθέντος – διασωθέντος συνυπάρχει γονεϊκή ή αδερφική σχέση;

Δυστυχώς επειδή η Ελλάδα βρίσκεται στην πρωτοπορία των τροχαίων, η ελληνική οικογένεια αποτελεί υλικό για να μελετηθούν άγνωστες πτυχές των ανθρωπίνων ιδιοτήτων και δυνατοτήτων.”

Το Σεπτέμβρη που πέρασε έγραψα ένα κείμενο που περιλάμβανε τις παραπάνω γραμμές. Πριν λίγες μέρες δυστυχώς, ξαναέγραψα με αφορμή την εγκατάλειψη της πεντάχρονης Ελευθερίας, θύματος τροχαίου σε νοσοκομείο της Κρήτης. Για ένα τέτοιο θέμα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της εκτροπής στο μη ουσιαστικό, σε ηθικολογίες και «λαϊκά δικαστήρια», σε ωδές στον αυταρχισμό και σε επικλήσεις στά θεία και στους επί γης εκπροσώπους τους, σε οτιδήποτε άλλο δηλαδή εκτός από την Ελευθερία: Ένα μικρό παιδί σε πολύ δύσκολη θέση και χωρίς αισιόδοξη προοπτική. Καθώς εκεί που έφτασαν τα πράγματα, το ελάχιστο ίσως δικαίωμα που της απομένει, είναι το να ακούει τις φωνές των δικών της, και όχι τους ήχους των monitors, αλλά και να νοιώθει το χέρι τους να την ακουμπάει, και όχι το γάντι της νοσηλεύτριας που έχει βάρδια.

Η αγανάκτηση που εμφανίστηκε στο σύνολο των αναγνωστών της είδησης για την εγκατάλειψη της μικρής δεν άφηνε περιθώρια μιας δεύτερης σκέψης πάνω στο τί πραγματικά συνέβη ή ποια λύση θα μπορούσε να δοθεί. Το γεγονός εξάλλου πως αρκετά σημαντικά στοιχεία της υπόθεσης παραμένουν άγνωστα ή φημολογούνται περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Μια ερώτηση εδώ μου έρχεται αυτόματα για το σύνολο των αγανακτισμένων. Όταν μεταφέρουν οι ίδιοι τα παιδιά τους; Eφαρμόζουν τους κανόνες ασφαλείας; Ή το μέτρο της αγάπης των γονιών εμφανίζεται μετά το τραγικό συμβάν στο οποίο εμπλέκουν το παιδί τους και για το οποίο θα «τιμωρηθούν» επιεικέστερα από άλλους γιατί –σε τροχαίο- δεν νοείται πρόθεση γονέα να τραυματίσει η να σκοτώσει το παιδί του. Η Ελλάδα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέχει την πρώτη θέση σε θανάτους και τραυματισμούς από τροχαία εγκλήματα και στην ηλικιακή ομάδα 0 – 14 ετών. Μιλάμε για ηλικίες που το παιδί είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένο από τους ενήλικες για τις μετακινήσεις του. Πέραν από τις παρασύρσεις πεζών που αφορούν περίπου το 20% των θυμάτων τα υπόλοιπα παιδιά χάνουν την ζωή τους μέσα ή από το αυτοκίνητο ( ή και τη μηχανή) της οικογένειας. Αν λοιπόν η τύχη της Ελευθερίας μας απασχολεί πραγματικά, θα πρέπει επίσης να μας απασχολήσει και το ποιοι/ ποιες είναι αυτοί οι τύποι που βάζουν μικρά παιδιά στο αυτοκίνητο, οπουδήποτε αλλού εκτός από το ανύπαρκτο, συνήθως, παιδικό καθισματάκι. Στο πίσω κάθισμα χωρίς ζώνη, στη θέση του συνοδηγού, στην αγκαλιά της μαμάς, ακόμα και ανάμεσα στο μπαμπά και στο τιμόνι. Όλες αυτές οι θέσεις είναι θέσεις υψηλού κινδύνου για το παιδί, που επιβεβαιώνονται σαν τέτοιες όταν περάσουμε «για λίγο» στο απέναντι ρεύμα, μιλάμε «για λίγο» στο κινητό ή αν ο απέναντι οδηγός κάνει κάτι ανάλογο. Τις ίδιες ολέθριες συνέπειες φυσικά μπορεί να 'χει και η μετακίνηση μικρών παιδιών με μοτοσικλέτες: τρικάβαλα και τετρακάβαλα χωρίς κράνη δεν είναι ασυνήθιστες εικόνες στην καθημερινότητα των δρόμων. Μήπως πριν αρχίσουμε να αγανακτούμε με τους άλλους θα 'ταν καλό να ρίχναμε μια ματιά στον καθρέφτη μας;

Συχνά ακούμε κραυγές για την συμπεριφορά των εφήβων και την έκθεση τους σε κίνδυνο κυρίως μέσα από της μηχανές. Ποτέ όμως δεν ακούγεται τίποτα για την συμπεριφορά των ενηλίκων απέναντι στα ίδια τους τα παιδιά ή για το αρνητικό παράδειγμα που αποτελούν οι ενήλικες επώνυμοι αξιωματούχοι σε σχέση με τα ζητήματα της οδικής ασφάλειας. (Άρνηση να φορούν κράνος, παραβίαση ορίων ταχύτητος-ενδεικτικα Μπατζελή, Χρυσοχοίδης, παραβίαση κόκκινου- ενδεικτικά Κίμων, κα).

Μ' αυτά τα σχιζοφρενογόνα η δολοφονικά μηνύματα αναρωτιέται κανείς που τελικά είναι η αγάπη και ποιανού τελικά υπόθεση είναι η Οδική Ασφάλεια. Φωτίζοντας το ζήτημα της Οδικής Ασφάλειας με το φως που μας δίνει η μικρή Ελευθερία θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε όχι τυχαίο ένα στίχο από το Δρόμο: «Ήταν μια λέξη μοναχά Ελευθερία κι ύστερα είπαν πως την έγραψαν παιδιά.» Αν δεν προσηλωθούμε σε μια συστηματική δράση για τις πολύ μικρές ηλικίες, για την ασφαλή μετακίνηση τους και την διαπαιδαγώγηση τους σε μια διαφορετική κουλτούρα χρήσης του οδικού δικτύου -ώστε να γράψουν τα παιδιά μεγαλώνοντας- την δικιά τους ιστορία, κάθε προσπάθεια είναι μάταιη. Οι παλιότερες γενιές δεν είναι απλώς εθισμένες στη ανερμάτιστη χρήση του ΙΧ, είναι διακινητές του και βαποράκια της ιδεολογίας αυτής. Και εδώ ξανά αρχίζει το πρόβλημα: ποιος θα διαπαιδαγωγήσει ποιον; Ποιος είναι το παιδί και ποιος ο ενήλικας;

7/3/2012 Γιώργος Κουβίδης, μέλος του «SOS Τροχαία Εγκλήματα"