Τα παιδιά πηγαίνουν από το δρόμο στο σχολείο

Σεπτέμβρης.
Καλό μας μήνα.
"Μύρισε γράμματα" έλεγε η μαμά μου.
Οι νονοί σπεύδουν ν' αγοράσουν τσάντες, κασετίνες κι όλα τα χρειαζούμενα για το σχολείο.
Οι γονείς έχουν ήδη κάνει ό,τι μπορούσαν για να πάει το παιδί στο καλύτερο δυνατόν σχολείο.
Έχουν ήδη κλείσει (ή θα κλείσουν σύντομα) μαθήματα αγγλικών, μπάσκετ, μουσικής, μπαλέτου, καράτε...

Όμως, ενώ κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να προμηθεύσουμε τα παιδιά μας με τα εφόδια που πιστεύουμε ότι θα χρειαστούν για το μέλλον,
τι κάνουμε για το χώρο στον οποίο ζουν κάθε μέρα;
Φτιάξαμε βέβαια το δωμάτιό τους, με κρεβάτι και γραφείο σε ασορτί αποχρώσεις, τοίχους βαμμένους με μη τοξικά χρώματα, αυτοκόλλητα με τους αγαπημένους τους ήρωες, κτλ.
Τι γίνεται όμως μόλις βγουν από το σπίτι;

Όσο κουκλίστικο και υπέροχο κι αν είναι το δωμάτιο ή το σπίτι, ο δημόσιος χώρος είναι μια αδυσώπητη πραγματικότητα στην οποία δεν υπάρχει καμία φροντίδα για τα παιδιά.

Τα παιδιά, που εξ ορισμού δεν οδηγούν, είναι υποχρεωμένα να διανύουν καθημερινά ένα περιβάλλον γεμάτο ασχήμια και κινδύνους - από τα σκουπίδια που ξεχειλίζουν από τους κάδους ως το μηχανάκι που καβαλά το πεζοδρόμιο.

Δεν είναι παράξενο που οι περισσότεροι γονείς επιλέγουν να πηγαίνουν τα παιδιά τους με το αυτοκίνητο ή ακόμη και το μηχανάκι, κρίνοντάς το πιο ασφαλές από το περπάτημα. Κι ας τρέχουν με την ψυχή στο στόμα για να είναι στη δουλειά στην ώρα τους, κι ας λένε οι ειδικοί ότι τα παιδιά πρέπει να περπατούν κάθε μέρα, κι ας έχουν γίνει τα ελληνόπουλα τα παχύτερα παιδιά της Ευρώπης.

Όταν το ΙΧ δεν υπάρχει ή έχει ήδη φύγει για τη δουλειά, τα παιδιά περπατούν, υποχρεωτικά με συνοδό, γιατί κανένα παιδί δεν έχει την ωριμότητα να διανύσει με ασφάλεια δρόμους χωρίς πεζοδρόμια και με διασταυρώσεις όπου οι οδηγοί δε δίνουν ποτέ προτεραιότητα.

Κανένας φορέας, καμιά συλλογικότητα δεν ασχολείται με το περιβάλλον που βιώνουν τα παιδιά κάθε μέρα. Ακόμη και ο πάλαι ποτέ Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (σήμερα Κτιριακές Υποδομές ΑΕ), ασχολείται με το κτίριο του σχολείου και το προαύλιο - η αρμοδιότητά του σταματά στο προστατευτικό κιγκλίδωμα εξόδου. Το πώς γίνεται η πρόσβαση και η αποχώρηση από το σχολείο δεν απασχολεί κανένα δημόσιο φορέα, απ' όσο κατάφερα να βρω.

Έτσι λοιπόν παρατηρείται το φαινόμενο, μέσα στο σχολείο τα παιδιά να κάνουν Κυκλοφοριακή Αγωγή μαθαίνοντας ότι πρέπει να περπατούν στο πεζοδρόμιο και να περνούν από τη διάβαση, μόλις όμως βγουν από την πόρτα του σχολείου, αντιμετωπίζουν μια πραγματικότητα στην οποία οι κανόνες αυτοί δε μπορούν να εφαρμοστούν.

Η εμπειρία δημιουργεί σύγχυση στα παιδιά και οδηγεί σε προβληματισμό και ερωτήσεις που δύσκολα απαντώνται (πιστέψτε με, έχω δοκιμάσει - πείτε μου πώς να εξηγήσω σ' ένα οχτάχρονο γιατί δεν πρέπει να περάσει, αν και το φανάρι είναι πράσινο, γιατί ο οδηγός πέρασε με κόκκινο και τι τιμωρία θα του βάλουν).


Τελικά, η επένδυση της Κυκλοφοριακής Αγωγής καθίσταται άχρηστη, αφού τα παιδιά την απορρίπτουν τελικά, γιατί το αντίθετο είναι είτε ακατόρθωτο (π.χ. να περπατήσουν στο πεζοδρόμιο) είτε επικίνδυνο (πχ. να περάσουν από τη διάβαση όταν κανείς δε σταματά).

(Παρεμπιπτόντως, κανείς δεν έχει κάνει έρευνα ακόμη για να βρει αν αυτή η απαξίωση ενός μαθήματος οδηγεί σε απόρριψη και άλλων πιο σημαντικών μηνυμάτων που προσπαθεί να περάσει το σχολείο, όπως η ιστορία, η αγάπη για την πατρίδα, η σημασία της μόρφωσης κτλ.) Αλλ' ας γυρίσουμε στο θέμα μας:

Έχουμε φτιάξει ένα περιβάλλον που τα παιδιά πρέπει να προσέχουν περισσότερο από τους μεγάλους.
Την ίδια στιγμή οι ενήλικοι διδάσκουν -με το παράδειγμά τους- πως σ' αυτή τη ζωή κάνουμε ό,τι θέλουμε χωρίς να νοιαζόμαστε για κανέναν γύρω μας κι αψηφώντας κάθε κανόνα.

Και, ενώ το κράτος φορτώνει τα παιδιά με 19 βιβλία στην πρώτη δημοτικού, το ίδιο το κράτος δεν έχει καμία μέριμνα για ράμπες στους δρόμους γύρω απ' το σχολείο, ώστε να σύρουν αυτά τα βιβλία αντί να τα σηκώνουν στις μικρές τους πλάτες.
Τι λέω;
Δε φροντίζει καν να υπάρχει πεζοδρόμιο για να μπορούν να περπατήσουν τα παιδιά με ασφάλεια.
Κι όσο για τη μείωση των ταχυτήτων γύρω από τα σχολεία και την παραχώρηση προτεραιότητας στις διαβάσεις, αυτά επαφίενται στην ευσυνειδησία των διερχομένων, χωρίς μειωτήρες ταχύτητας, χωρίς κάμερες, χωρίς αστυνόμευση.
Μόνο στην τελευταία διάβαση, αυτή ακριβώς μπροστά από το σχολείο, μπορεί να υπάρχει σχολική/-ός τροχονόμος, χωρίς -φυσικά- την παραμικρή εκπαίδευση.

Μ' αυτές τις προδιαγραφές τα παιδιά μας ξεκινούν για το σχολείο και φέτος.
Ας ευχηθούμε πως για τους επόμενους εννιά μήνες κανένα μηχανάκι με μαθητή δε θα ρίξει το πολύτιμο φορτίο του, και κανένα αυτοκίνητο δε θα χτυπήσει παιδί που ξεπροβάλλει πίσω από αυτοκίνητο παρκαρισμένο στο πεζοδρόμιο.


Καλή σχολική χρονιά!