Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας; Τι είναι αυτό;

Κάθε χρόνο, 16-22 Σεπτεμβρίου διοργανώνεται η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας.

Οι σκοποί της εβδομάδας,
όπως αναφέρει η Ιστοσελίδα της Εβδομάδας (που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή), είναι:

• Να παράσχει στους ευρωπαϊκούς φορείς ένα κατάλληλο πλαίσιο για να προωθήσουν εναλλακτικές μορφές μετακίνησης.
• Να αναδείξει τα προβλήματα μετακίνησης τα οποία αντιμετωπίζουν μικρές και μεγάλες πόλεις
• Να οδηγήσει σε αλλαγές συμπεριφοράς
• Να προωθήσει τη δημιουργία μιας πιο βιώσιμης στρατηγικής μετακινήσεων στον Ευρωπαϊκό χώρο.

Στα πλαίσια της εβδομάδας αυτής, οι τοπικές αρχές προτρέπονται να δοκιμάσουν νέα κυκλοφοριακά μοντέλα και να αναζητήσουν ανατροφοδότηση από το κοινό σχετικά με την αποτελεσματικότητά τους.
Όλοι οι τοπικοί φορείς μπορούν να επωφεληθούν της ευκαιρίας για να θέσουν ζητήματα μετακινήσεων και ποιότητας του αέρα. Εναλλακτικά μπορούν να προτείνουν καινοτόμες λύσεις για τη μείωση της χρήσης του αυτοκινήτου και συνεπώς των εκπομπών καυσαερίων.
Η εβοδμάδα αυτή αποτελεί επίσης ευκαιρία να δοκιμαστούν νέες τεχνολογίες ή προτάσεις αστικού σχεδιασμού.

Αυτά στο χαρτί. 'Η ενδεχομένως, σ' άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στην ελληνική πραγματικότητα τι γίνεται;

Αρχικά, εντυπωσιάζει η απουσία της κυβέρνησης. Η σχετική σελίδα του Υπουργείου περιβάλλοντος πρέπει να έχει καιρό να ενημερωθεί, καθώς αναφέρεται στις περυσινές εκδηλώσεις!

Στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας (ΕΕΚ) αναφέρεται ότι συμμετέχουν 77 ελληνικές πόλεις (ενημέρωση: αφού γράφηκαν αυτές οι γραμμές κι ενώ η Εβδομάδα είχε ήδη ξεκινήσει, οι συμμετοχές αυξήθηκαν σε 83!).
Κοιτάζοντας προσεκτικότερα τη λίστα των συμμετοχών, διαπιστώνει κανείς ότι οι περισσότερες έχουν περιοριστεί στη δήλωση της συμμετοχής και γενικόλογες εξαγγελίες.
Για παράδειγμα, ο δήμος Αθηναίων, δηλώνει απλώς ότι "θα διοργανώσει μια εβδομάδα εκδηλώσεων βασισμένων στο κεντρικό θέμα". Στην ιστοσελίδα του δήμου όμως, δε μπορέσαμε να βρούμε καμία σχετική εκδήλωση.

Άλλα παραδείγματα από το λεκανοπέδιο: ο Δήμος Βύρωνα το δηλώνει ρητά ότι θα περιοριστεί σε "διαδικτυακή καμπάνια ενημέρωσης των δημοτών" ενώ θα προωθήσει και σχετικό υλικό στα σχολεία του δήμου. Καμία πραγματική παρέμβαση; Όχι.

Οι Δήμοι Ηλιούπολης και Παπάγου-Χολαργού, φαίνεται να έχουν επιλέξει παρόμοιο πρόγραμμα: θα κλείσουν κάποιους δρόμους για μια μέρα και θα κάνουν μια ποδηλατοβόλτα. 

Αντίθετα, πολλοί δήμοι της επαρχίας φαίνεται να έχουν πάρει το θέμα πιο ζεστά, προγραμματίζοντας σειρά εκδηλώσεων (βλ. δήμος Δράμας, Λαμίας, Ρεθύμνης, Σπάρτης κά). 

Όσον αφορά μόνιμες παρεμβάσεις, οι περισσότεροι δήμοι (πρωτεύουσας ή επαρχίας) απλώς αντιγράφουν σχεδόν αυτούσιο το μενού των προτεινόμενων αλλαγών που παρέχεται στη σελίδα υποβολής δηλώσεων (δημιουργία πεζοδρόμων, κατασκευή ραμπών για ΑΜΕΑ, διαδρόμων τυφλών κτλ.). Πόσες από αυτές πραγματοποιήθηκαν; Σε όσους δήμους έχουμε παρατηρητές, δε διαπιστώθηκε καμιά σημαντική παρέμβαση, εκτός από συνηθισμένα έργα συντήρησης δρόμων και πεζοδρομίων, τα τελευταία μάλιστα χωρίς ιδιαίτερη μέριμνα για προσβασιμότητα.

Ελάχιστοι δήμοι, όπως ο Δ. Τρικκαίων, παραθέτουν και λίστα συγκεκριμένων μέτρων που πρόκειται να ληφθούν, αναφέροντας σημεία και αριθμούς.

Συμπέρασμα;

Η κυβέρνηση όπως και οι περισσότεροι δήμοι της χώρας δεν ενδιαφέρονται πραγματικά να προωθήσουν δραστικές αλλαγές στον τρόπο μετακίνησής μας. Για τους περισσότερους, η εβδομάδα αποτελεί απλώς ευκαιρία για μια βραχύβια επικοινωνιακή φιέστα. 

Ακόμη όμως και όσοι δείχνουν περισσότερο ενδιαφέρον δε φαίνεται να προχωρούν σε τίποτα περισσότερο από μικρές και περιορισμένες παρεμβάσεις στον τομέα των υποδομών. 

Με εξαίρεση ελάχιστες πόλεις (π.χ. Τρίκαλα, Ρέθυμνο και Καρδίτσα) που προσπαθούν για το αδιανόητο, μια πραγματικά βιώσιμη μετακίνηση, οι υπόλοιποι δήμοι της χώρας φαίνεται πως αδυνατούν να συλλάβουν μια καθημερινότητα απαλλαγμένη από το καυσαέριο, στην οποία οι πολίτες δε θα χρειάζονται το αυτοκίνητο για κάθε διαδομή.