Μαμάδες στο Δρόμο: περπατώντας με τους οδηγούς του αύριο

Χθες Σάββατο, ως εκπρόσωπος των Μαμάδων στο Δρόμο, μίλησα στα Πλαίσια του 2ου Διεπιστημονικού Τριημέρου Οδικής Ασφάλειας, το οποίο διοργανώνει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Οδήγησης και  πραγματοποιείται μεταξύ 7-9 Ιανουαρίου, στο Ξενοδοχείο Hilton.

Η παρουσίαση είχε διττό στόχο:

α) όταν οι εκπαιδευτές ή οι μαθητές τους βλέπουν πεζούς στο δρόμο να μην αγανακτούν γιατί τους εμποδίζουν αναίτια, αλλά να κατανοήσουν πως υπάρουν σοβαροί λόγοι που αναγκάζουν έναν άνθρωπο να βγει στο δρόμο.
β) να διδαχτούν και να διδάξουν πόσο σημαντικό είναι όταν παρκάρουν να μην εμποδίζουν τη διέλευση πεζών, ιδιαίτερα εμποδιζόμενων ατόμων.

Από όσο μπορώ να κρίνω, η αντίδραση στην παρουσίαση ήταν θετική.
Ευελπιστώ πως οι εκπαιδευτές οδήγησης θα μεταφέρουν την οπτική μας στους νέους οδηγούς.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της εισήγησης:

"Καλησπέρα σας,

Αρχικά θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Άρη Ζωγράφο και όλα τα μέλη του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης και Κυκλοφοριακής Αγωγής που με κάλεσαν να σας μιλήσω σήμερα.

Μου ζητήθηκε να σας μεταφέρω την κυκλοφοριακή εμπειρία μιας μαμάς στο δρόμο, και αυτό θα προσπαθήσω να κάνω, στο πρώτο μισό της ομιλίας μου. Στο δεύτερο, θα προσπαθήσω να αποδείξω το αυταπόδεικτο: πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η κατάσταση όχι μόνο για το παρόν, αλλά και για το μέλλον. Τέλος, στο τρίτο μέρος, θα προτείνω μερικές ιδέες για το πώς θα μπορούσαν να βελτιωθούν τα πράγματα, από την οπτική πάντα μιας Μαμάς στο Δρόμο.

Α. Η κυκλοφοριακή εμπειρία των Μαμάδων στο Δρόμο

Οι Μαμάδες στο Δρόμο είναι συνηθισμένο θέαμα στους Ελληνικούς δρόμους. Σίγουρα θα μας έχετε δει και σίγουρα θα έχουμε ενοχλήσει πολλούς από σας όταν οδηγείτε.

Γιατί όμως είμαστε στο δρόμο; Είμαστε τρελλές ή ανόητες; Δε μας νοιάζει η ζωή μας και η ζωή των παιδιών μας;

Φυσικά, οι μαμάδες δεν είναι οι μόνες που βρίσκονται στο δρόμο. Στο δρόμο θα βρείτε και πολλούς άλλους, νέους και γέρους, Έλληνες και ξένους, ακόμη και την ίδια την αστυνομία.

Γιατί λοιπόν όλοι περπατάμε στο δρόμο; Μήπως οφείλεται στην απότομη αστικοποίηση του Έλληνα που ακόμη δεν έχει καταλάβει ότι δε βρίσκεται πια στους στενούς δρόμους του χωριού του όπου δεν υπάρχουν πεζοδρόμια; 

Η δική μας εμπειρία δείχνει το ακριβώς αντίθετο: οι Έλληνες, παλιοί και νέοι, γνωρίζουν τους κινδύνους της συνύπαρξης με τα αυτοκίνητα και επιδιώκουν να περπατούν στο πεζοδρόμιο.Μάλιστα κάνουν ό,τι μπορούν μείνουν πάνω σ’ αυτό – στριμώχνονται, ελίσσονται, ισορροπούν.

Όμως πάντα έρχεται η στιγμή που θ’ αναγκαστούν να το εγκαταλείψουν. Κι όταν γίνει αυτό, δεν έχουν άλλη επιλογή από το να περπατήσουν στο δρόμο, δίπλα από τα αυτοκίνητα που κορνάρουν φωνάζοντας «Πήγαινε επιτέλους από το πεζοδρόμιο!»

Γιατί λοιπόν δεν πάμε από το πεζοδρόμιο; Τι μας αναγκάζει σ’ αυτή την επικίνδυνη επιλογή; Οι λόγοι είναι πολλοί. Ας δούμε μερικούς:

1.       Ακατάλληλα πεζοδρόμια. Τα περισσότερα από αυτά που λέμε πεζοδρόμια δεν είναι πεζοδρόμια, αλλά απλώς η πρασιά του παρακείμενου κτιρίου, την οποία ο ιδιοκτήτης είναι λίγο-πολύ ελεύθερος να διαμορφώσει κατά το δοκούν. 

Το δημόσιο κομμάτι του δρόμου, αυτό που θα μπορούσε να διατεθεί για τη δημιουργία ενός πεζοδρομίου, διατίθεται ως ζώνη παρκαρίσματος. Συνεπώς σπάνια είναι φτιαγμένα για να περπατούν άνθρωποι σ’ αυτά. Είναι:

·         Στενά

·         Γεμάτα με δέντρα

·         Με σκαλιά

·         Με διαφορές επιπέδων

·         Με ολισθηρές πλάκες

·         Πολλές φορές δεν υπάρχει καν πεζοδρόμιο

 

2.       Πεζοδρόμια γεμάτα εμπόδια. Πολλοί, ιδίως όσοι δεν περπατούν, δεν συνειδητοποιούν πως το πεζοδρόμιο είναι δρόμος για την κίνηση των πεζών. Αντίθετα το βλέπουν ως ένα βολικό περιθώριο, όπου μπορούν να χωρέσουν τα πάντα. Έτσι στο πεζοδρόμιο θα βρουν θέση:

·         Κολώνες φωτισμού και ηλεκτροδότησης

·         Κουτιά ΔΕΚΟ

·         Στάσεις

·         Τραπεζοκαθίσματα

·         Εμπορεύματα καταστημάτων

·         Περίπτερα

·         Διαφημιστικές πινακίδες (μολονότι παράνομες)

·         Σκουπίδια

·         Μπάζα, μηχανήματα και υλικά από την εκτέλεση έργων

·         Γλάστρες και ζαρντινιέρες (σε μια μάταιη προσπάθεια εξωραϊσμού)

3.       Φθορές και κακοτεχνίες μπορούν να κάνουν και το φαρδύτερο πεζοδρόμιο επικίνδυνη παγίδα για τους διαβάτες. Όπου δεν προλαβαίνει ο χρόνος να κάνει τη ζημιά, συχνά προλαβαίνει ο άνθρωπος.

·         Σπασμένες πλάκες

·         Ρείθρα απότομα, πλατιά ή βαθιά, ή με λιμνάζοντα νερά

·         Κομμένα κολωνάκια

·         Καθιζήσεις

4.       Πεζοδρόμια χωρίς έξοδο ή είσοδο. Ακόμη και τα καλύτερα πεζοδρόμια γίνονται απροσπέλαστα όταν δε μπορείς ν’ ανέβεις σ’ αυτά ή όταν πρέπει να οπισθοδρομήσεις για να βγεις. Οι διαβάσεις είναι συνήθως κλεισμένες από:

·         παρκαρισμένα οχήματα

·         αστικό εξοπλισμό

·         κάδους ή άλλα εμπόδια.

5.       Παρκαρισμένα αυτοκίνητα και μηχανές.

Η μεγάλη πληγή όλων των πεζοδρομίων της χώρας είναι τα παρκαρισμένα οχήματα. Αυτοκίνητα και μηχανάκια δε χωρούν στις ελληνικές πόλεις, που δε φτιάχτηκαν με υποδομές αμερικανικού τύπου – φαρδείς δρόμους όπου κάθε κτίριο έχει δικό του πάρκινγκ. Στην απελπισία τους να βρουν θέση, οι οδηγοί την κλέβουν από το χώρο των πεζών, που σε τελική ανάλυση είναι και δικός τους χώρος, μόλις βάλουν τα κλειδιά στην τσέπη. Αλλά η αγωνία τους να αφήσουν το όχημα κάπου, τους κάνει να το παραβλέπουν αυτό.

(Εδώ θα κάνω μια μικρή παρέκβαση: Τα μηχανάκια που βρίσκονται πάνω στο πεζοδρόμιο έχουν περισσότερες δικαιολογίες από τα αυτοκίνητα. Βλέπετε, οι οδηγοί αυτοκινήτων είτε δε βλέπουν, είτε δε νοιάζονται, είτε μνησικακούν απέναντι στο μηχανάκι που τολμά να τους παίρνει τη θέση. Το αποτέλεσμα είναι πως τα μηχανάκια κινδυνεύουν αν παρκάρουν στο δρόμο, γι αυτό καταφεύγουν στο πεζοδρόμιο. 

Παρκάροντας όμως εκεί, γίνονται πληγή για τους πεζούς, και μάλιστα διπλή. Γιατί όχι μόνο εμποδίζουν τη διέλευση, αλλά επιπλέον, για να παρκάρουν πρέπει ν’ ανέβουν και να κατέβουν από το πεζοδρόμιο, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Και αν μεν ο αναβάτης είναι ώριμος και συνετός, θα περάσει δίπλα από τους πεζούς με μειωμένη ταχύτητα και κάποια σχετική ασφάλεια, αν όμως είναι ανώριμος ή βιαστικός (όπως ο μέσος διανομέας), θα διέλθει από το πεζοδρόμιο με ταχύτητα κομήτη, θέτοντας τους πεζούς σε κίνδυνο.)

6.       Ράμπες παρκαρίσματος. Όταν κάποτε διαπιστώθηκε ότι οι δρόμοι δε χωρούν άλλα αυτοκίνητα, οι άνθρωποι άρχισαν να φτιάχνουν χώρους στάθμευσης στις κατοικίες τους. Έτσι γεννήθηκε άλλη μια πληγή για τους πεζούς, οι ράμπες που οδηγούν σε πάρκινγκ και πυλωτές.

·         Δημιουργούν ποικίλα επίπεδα που δεν μπορεί να ξεπεράσει ένα καρότσι

·         Τα κεκλιμένα επίπεδα δίνουν επικίνδυνη κλίση στα καρότσια που κινδυνεύουν να κυλήσουν ανεξέλεγκτα ή να ανατραπούν.

·         Μερικές κόβουν εντελώς το πεζοδρόμιο κάνοντας αδύνατη τη διέλευση

(Κι άλλη μια παρέκβαση: είναι γελοίο, αλλά ο Έλληνας οδηγός σέβεται και προσέχει τους άλλους οδηγούς και αποφεύγει να τους κλείσει παρκάροντας μπροστά σε γκαράζ και πυλωτές. Δε δείχνει ωστόσο την ίδια ευαισθησία για τους πεζούς.)

7.       Ράμπες πρόσβασης αναπήρων. Τα περισσότερα νέα πεζοδρόμια τις έχουν, αλλά τι ράμπες είναι αυτές;

·         Ράμπες με «σκαλοπάτι», το οποίο τις ακυρώνει αυτόματα για το χειριστή του καροτσιού. Η ρόδα δε μετρά αν το σκαλοπάτι είναι μικρό ή μεγαλύτερο: το καρότσι θα φρενάρει και στα δυο.

·         Ράμπες τόσο στενές που το καρότσι δε μπορεί να περάσει.

·         Ράμπες με απότομη κλίση (ο χειριστής δε μπορεί να τις ανέβει, ενώ στην κάθοδο είναι επικίνδυνες)

·         Ράμπες που οδηγούν σε αδιέξοδο, δηλαδή σε πεζοδρόμια που το καρότσι δεν χωρά.

·         Ράμπες κλεισμένες από μόνιμα εμπόδια (κολώνες, κτλ)

·         Ράμπες κλεισμένες από κάδους, αυτοκίνητα κτλ.

8.       Για τους τυφλούς, η ανεξαρτησία είναι ένα τρελό όνειρο.

·         Στο χάος των ελληνικών πεζοδρομίων είναι αδύνατο να βρεις το δρόμο σου δίχως συνοδό.

·          Όπου υπάρχουν «οδηγοί τυφλών» φτιάχτηκαν χωρίς καμία μελέτη. Αντί να βοηθούν αποπροσανατολίζουν και μπορεί να οδηγήσουν σε ατύχημα.

·         Συχνά καταλαμβάνονται από περίπτερα, εμπορεύματα ή τραπεζοκαθίσματα

·         Συχνότερα καταλαμβάνονται από παρκαρισμένα οχήματα.

9.       Η διάσχιση του δρόμου είναι επικίνδυνο σπορ.

·         Οι διαβάσεις είναι συχνά κλεισμένες από εμπόδια (κάδοι, κολώνες φωτισμού, πινακίδες οδοδεικτικές ή τροχαίας)

·         Συχνότερα καταλαμβάνονται από παρκαρισμένα οχήματα.

·         Διαγραμμίσεις υπάρχουν μόνο στους κεντρικότερους δρόμους, κι αυτές όχι πάντα.

·         Όπου υπάρχουν διαγραμμίσεις, αν είναι χωρίς φανάρι, δε γίνονται ποτέ σεβαστές από τους οδηγούς.

·         Ο πεζός δε έχει ποτέ προτεραιότητα στην ελληνική κυκλοφοριακή πραγματικότητα, όπου δεν ισχύει ο ΚΟΚ, αλλά το δίκαιο του ισχυροτέρου.

·         Αν υπάρχει φανάρι, αυτό τυπικά είναι ρυθμισμένο με βάση τις ανάγκες των αυτοκινήτων. Έτσι:

o   Οι αναμονές είναι τεράστιες με επιβάρυνση των πεζών από το καυσαέριο (ιδιαίτερα μικρά παιδιά και άτομα με αναπνευστικά προβλήματα)

o   Δίνεται πολύ λίγος χρόνος στους πεζούς (μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι και άτομα με κινητικά προβλήματα μπορεί να βρεθούν στη μέση του δρόμου όταν το φανάρι ανάψει για τα οχήματα)

o   Στις νησίδες όπου αναγκάζονται να διακόψουν πορεία, ή δεν υπάρχει ράμπα ή ο χώρος δεν επαρκεί για καρότσια (με ή χωρίς συνοδό). Ο κίνδυνος είναι μεγάλος, ιδιαίτερα για τα παιδιά, καθώς τα οχήματα περνούν από πολύ κοντά με μεγάλες ταχύτητες.

·         Τέλος, τα φανάρια παραβιάζονται κατά συρροή, μειώνοντας ακόμη περισσότερο το χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους οι πεζοί. Φυσικά αυτό αυξάνει τις πιθανότητες παράσυρσης.

 

Β. Οι κίνδυνοι

Η ανυπαρξία χώρων για τους πεζούς είναι διπλά επικίνδυνη:

1.       Στο παρόν

Μόνο το 2015 υπήρξαν 129 θάνατοι από παράσυρση. Οι παρασύρσεις είναι πολύ περισσότερες, αλλά η  τροχαία δεν έχει δημοσιεύσει πλήρη στοιχεία (μόνο για νεκρούς).

Δυστυχήματα όπως στην Πέτρου Ράλλη αποδεικνύουν πως η συνύπαρξη πεζών και οχημάτων είναι συνταγή προδιαγεγραμμένης καταστροφής.

2.       Στο μέλλον

Τα παιδιά ξεκινούν τη ζωή τους ως πεζοί.

Έχοντας την ικανότητα να απορροφούν όλα όσα βλέπουν γύρω τους και να προσαρμόζονται στο κοινωνικό τους περιβάλλον, εξοικειώνονται τόσο με τον άναρχο τρόπο κυκλοφορίας που τον αντιλαμβάνονται ως κάτι φυσικό.

Επιπλέον, παρατηρώντας την αδυναμία εφαρμογής του ΚΟΚ στο περιβάλλον τους και τη συνεχή παραβίασή του, τα παιδιά τελικά οδηγούνται στην πλήρη περιφρόνησή του.

Ώσπου να τελειώσουν το γυμνάσιο είναι έτοιμοι να πάρουν δίπλωμα και να αναπαράγουν τις συμπεριφορές τις οποίες έχουν βιώσει σε όλη τη ζωή τους, με πιθανώς ολέθρια αποτελέσματα.

Γ. Προτάσεις

►   Τήρηση των νόμων

1.       Επιτήρηση και αστυνόμευση.

Οι Έλληνες έχουμε μια παράξενη απέχθεια προς την αστυνομία. Κι όμως, σε μια κοινωνία η οποία θέτει κάποιους κανόνες, είναι απαραίτητο να υπάρχει ένα σώμα που θα επιβλέπει την τήρησή τους. Η ισχυρή και ορατή αστυνομική παρουσία είναι απαραίτητη, έτσι ώστε οι λίγοι ασυνείδητοι να μην βλάπτουν την ευσυνείδητη πλειοψηφία. Η βεβαιότητα των κυρώσεων είναι αναγκαία ως αποτρεπτικός παράγοντας.

2.       Ποινές ανάλογες του παραπτώματος

Ο μοναδικός σκοπός μιας ποινής είναι να αποτρέψει το δράστη (και άλλους, πιθανούς δράστες) από το να βλάψουν άλλους ή τον εαυτό τους. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνονται αντιληπτές ως μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα προς όφελος άλλων και όχι του χρήστη.

·         Σε περίπτωση μη χρήσης ζώνης ή κράνους, τα άτομα να υποχρεούνται να τα φορέσουν και να αφήνονται ελεύθερα με μια σύσταση.

·         Αν δεν υπάρχει κράνος ή ζώνες, οι επιβαίνοντες να υποχρεούνται να αφήσουν το όχημα για τη δική τους ασφάλεια. Θα το παραλαμβάνουν με απλή προσκόμιση του κράνους, ή από συνεργείο που θα έχει τοποθετήσει ζώνες.

·         Παραβάσεις που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή (παραβίαση Στοπ ή ερυθρού σηματοδότη, υπερβολική ταχύτητα, οδήγηση υπό την επήρρεια αλκοόλ ή ουσιών) θα πρέπει να οδηγούν σε άμεση απομάκρυνση του οδηγού από το όχημα για την προστασία του ιδίου και των άλλων. Στις υποθέσεις αυτές ο οδηγός δε θα λαμβάνει κλήση, αλλά θα πρέπει να περάσει από σεμινάριο επανεκπαίδευσης (από πιστοποιημένο φορέα) και μόνο όταν το ολοκληρώσει με επιτυχία  θα μπορεί να παραλάβει ξανά όχημα, δίπλωμα και άδεια κυκλοφορίας. Ενδεχομένως κάποιοι να μη συνετιστούν από το σεμινάριο. Ο φόβος ωστόσο του να χάσουν το όχημά τους για μήνες θα τους αναγκάσει να οδηγούν προσεκτικότερα.

·         Τροχαία που οφείλονται σε τέτοια επικίνδυνη συμπεριφορά θα πρέπει να δικάζονται ως ανθρωποκτονίες.

·         Η φυλάκιση δεν προσφέρει τίποτα στο θύμα, αλλά μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για άλλους. Η συνήθης πρακτική των αναστολών, μπορεί να αποσυμφορεί τις φυλακές, αλλά έχει δυσβάσταχτο κόστος: ο δράστης κυκλοφορεί χωρίς την παραμικρή αναμόρφωση και έχει συμβεί παλιοί δράστες να γίνουν υπαίτιοι και δεύτερου (ή τρίτου) τροχαίου.

·         Θα πρέπει να εισαχθεί ο θεσμός της κοινωνικής εργασίας που σήμερα είναι άγνωστος στην Ελλάδα. Υπαίτιοι τροχαίων θα πρέπει να υπηρετούν για μακρό χρονικό διάστημα σε νοσοκομεία όπως το ΚΑΤ και χώρους αποκατάστασης τραυματιών.

3. Δικαιοσύνη

·         Είναι δυνατό η αφαίρεση μιας ανθρώπινης ζωής να θεωρείται πλημέλημμα; Ασχέτως του μέσου που χρησιμοποιήθηκε (όπλο, αυτοκίνητο), όλοι οι φόνοι θα πρέπει να δικάζονται με τα ίδια κριτήρια, δηλαδή αν υπήρξε πρόθεση, δόλος ή αμέλεια. Δεν είναι δυνατόν οι θάνατοι από τροχαία να χαίρουν ειδικής μεταχείρισης.

·         Δεν είναι δυνατό δίκες να αναβάλλονται επανειλημμένα υποχρεώνοντας τους μάρτυρες σε συνεχείς άκαρπες παρουσίες και τα θύματα (ή τους συγγενείς τους) σε επανειλημμένη ψυχική ταλαιπωρία.

·         Για να αποτραπούν οι κατηγορούμενοι από το να ζητούν διαρκείς αναβολές αλλά και για την προστασία του κοινωνικού συνόλου, θα πρέπει να στερούνται το δίπλωμα και την άδεια κυκλοφορίας τους ως την έκδοση της απόφασης.

·         Δεν είναι δυνατόν μια υπόθεση να παίρνει πάνω από 8 χρόνια για να τελεσιδικήσει.

·         Δεν είναι δυνατόν να δίνεται στον  κατηγορούμενο το δικαίωμα να απουσιάζει, εκπροσωπούμενος από το δικηγόρο του.

·         Η εγκατάλειψη θύματος σε καμία περίπτωση δε μπορεί να θεωρηθεί «ατύχημα». Αποτελεί συνειδητή επιλογή να εγκαταλειφθεί το θύμα χωρίς περίθαλψη, τη στιγμή που κάθε δευτερόλεπτο μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή ή το θάνατο. Συνεπώς, ακόμη κι αν ένα τροχαίο θεωρηθεί αμέλεια, η εγκατάλειψη θα πρέπει να διώκεται αυτεπάγγελτα ως απόπειρα ανθρωποκτονίας.

►   Μείωση των οχημάτων στους δρόμους

Σύμφωνα με τον πολεοδόμο Θ. Βλαστό «Η ελληνική πόλη φτιάχτηκε ανυποψίαστη για το αυτοκίνητο και τώρα δεν το χωράει». Η χαοτική κατάσταση που βιώνουμε σήμερα στους δρόμους οφείλεται κυρίως στον υπερβολικό αριθμό οχημάτων, τα οποία μπορούν να μειωθούν με συντονισμένα μέτρα.

Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι εναλλακτικές μορφές μετακίνησης (βάδισμα, ποδηλασία, ΜΜΜ).

·         Θα έχει θετικό αντικτυπο στην υγεία των πολιτών (και το εθνικό σύστημα υγείας)

·         Θα μειωθούν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης

·         Μειώνοντας τα οχήματα στους δρόμους, οι μεταβάσεις θα γίνουν ταχύτερες για όλους

Για να γίνει αυτό απαιτούνται:

1.       Βελτίωση υποδομών

·         Όσοι δρόμοι δε διαθέτουν προσβάσιμα πεζοδρόμια να θεωρούνται αυτόματα «Ήπιας Κυκλοφορίας» με όριο ταχύτητας 20 χλμ/ώρα.

·         Κάθε φορά που πρέπει να γίνουν έργα σε ένα δρόμο, να συνοδεύονται υποχρεωτικά με τη βελτίωση του αντίστοιχου πεζοδρομίου.

·         Ο σχεδιασμός να σέβεται τον πολίτη και το περιβάλλον για να προσελκύσει περισσότερους χρήστες

·         Να θεσπιστούν επόπτες προσβασιμότητας σε κάθε δήμο, ιδανικά άτομα με αναπηρία

·         Για νέα έργα, πριν την κατάθεση της προσφοράς τους, οι εργολήπτες θα ξέρουν πως είναι υποχρεωτική η συμμόρφωση με τους κανονισμούς της ΕΕ, συμμόρφωση που θα συμπεριλαμβάνει την αναίρεση παλαιότερων κακοτεχνιών

·         Οι εργολήπτες θα υπογράφουν εγγύηση για επισκευή κακοτεχνιών εντός 3-5 ετών από την παράδοση του έργου, με δικά τους έξοδα

·         Κάθε έργο θα επιθεωρείται πριν την παράδοση. Επιθεωρητές ή φορείς που παραλαμβάνουν έργα με κακοτεχνίες θα είναι υπόλογοι

·         Να υπάρχει ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τους πολίτες για να αναφέρουν κακοτεχνίες.

·         Να θεσπιστεί λίστα «Ευπαλίνος» (αντίστοιχη με τον «Τειρεσία») όπου θα εισάγονται εργολήπτες οι οποίοι παραδίδουν έργα με προβλήματα, τα οποία δεν αποκατέστησαν. Όσοι είναι στη λίστα (και οι εταιρείες τους) θα αποκλείονται αυτόματα από μελλοντικές δημοπρασίες.

2.       Βελτίωση συγκοινωνιών

·         Είναι απαράδεκτο η ταχύτητα μετάβασης με ΜΜΜ (συμπεριλαμβανομένων των αναμονών) να συναγωνίζεται την ταχύτητα μετάβασης με τα πόδια. Τα ΜΜΜ πρέπει να προωθηθούν με τρόπους που θα τα καταστήσουν ταχύτερα, φθηνότερα και συνεπώς ελκυστικότερα από τα οχήματα.

·         Πύκνωση δρομολογίων

o   Είναι απαράδεκτο να υπάρχουν αναμονές 30-60 λεπτών, ακόμη και στο κέντρο. Αν απαιτούνται ανταποκρίσεις, η μετακίνηση με ΜΜΜ γίνεται απαγορευτική. Ιδανικά οι αναμονές δε θα πρέπει να είναι πάνω από 10 λεπτά στις κεντρικές γραμμές και 20 λεπτά στις περιφερειακές.

o   Είναι απαράδεκτο οι άνθρωποι στα ΜΜΜ να στριμώχνονται. Ο συνωστισμός είναι ένδειξη ότι απαιτούνται περισσότερα οχήματα στη γραμμή. Αν οι συνθήκες είναι απωθητικές, οι άνθρωποι θα στρέφονται προς τα ιδιωτικά μέσα μετακίνησης.

·         Απαιτείται επανασχεδιασμός συγκοινωνιών για

o   Καλύτερη εξυπηρέτηση

o   Κάλυψη περισσότερων περιοχών

o   Αποφυγή αλληλοεπικάλυψης

o   Τροφοδοσία των ταχύτερων μέσων σταθερής τροχιάς

·         Ισχυρή επιδότηση εισιτηρίου γιατί η χρήση ΜΜΜ είναι προς όφελος του συνόλου.

·         Δωρεάν επιβίβαση σε άτομα με αναπηρία, ανέργους και ανήλικους.

3.       Κανένα όχημα χωρίς χώρο στάθμευσης

·         Τα αυτοκίνητα έχουν αντικαταστήσει τις άμαξες και τα άλογα του παλιού καιρού. Ένας άνθρωπος που είχε άλογο, δεν το έδενε στο δρόμο, μπροστά από το σπίτι του. Είναι απαράδεκτο σήμερα να έχουμε αμάξια αλλά να μη διαθέτουμε χώρο να τα «σταβλίζουμε».

·         Όσοι, στην Ελλάδα της κρίσης, έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν νέο αμάξι, σίγουρα θα έχουν τη δυνατότητα να νοικιάσουν ένα χώρο με 50 Ευρώ το μήνα, ή να αγοράσουν μια θέση σε πάρκινγκ ή πυλωτή.

·         Για κάθε αγορά νέου οχήματος, ο ιδιοκτήτης θα υποχρεούται να αποδείξει πως διαθέτει χώρο (ιδιόκτητο ή ενοικιαζόμενο) για να το σταθμεύει.  Η ισχύς του μέτρου θα πρέπει να γίνει περίπου 3-5 έτη μετά την ψήφισή του, ώστε να προλάβει να ανταποκριθεί ο κατασκευαστικός τομέας.

·         Για την ανανέωση άδειας κυκλοφορίας νέου οχήματος να είναι απαραίτητα αποδεικτικά ιδιοκτησίας ή ενοικίασης χώρου στάθμευσης.

·         Να αυξηθούν οι θέσεις στάθμευσης επιτρέποντας την ενοικίαση όσων δε χρησιμοποιούνται σε γκαράζ ή πυλωτές.

·         Η πίεση για την εύρεση θέσεων θα αναζωογονήσει τον κατασκευαστικό τομέα, ο οποίος φυτοζωεί από την αρχή της κρίσης.

·         Οι αρχές μπορούν να συμβάλλουν, παρέχοντας ισχυρά οικονομικά κίνητρα για όσους κατασκευάζουν σταθμευτήρια (ή μετατρέπουν ημιτελείς οικοδομές σε χώρους στάθμευσης).

·         Καθώς τα παλιά οχήματα μοιραία θα αποσύρονται, ενώ όλα τα νέα θα διαθέτουν χώρους στάθμευσης, σταδιακά οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια θα αποσυμφορηθούν.

·         Βαθμιαία, το να έχεις θέση στάθμευσης  θα γίνει η νέα κοινωνική «νόρμα» και το παρκάρισμα στο δρόμο ή, ακόμη χειρότερα, στο πεζοδρόμιο, θα γίνει περιφρονητέο.

·         Μειώνοντας τα παρκαρισμένα στους δρόμους, θα αυξηθεί ο διαθέσιμος χώρος, ο οποίος θα μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερες λωρίδες κυκλοφορίας (ταχύτερη μετάβαση) ή φαρδύτερα πεζοδρόμια.

►   Αλλαγή νοοτροπίας

1.       Εκπαίδευση παιδιών

·         Εκπαίδευση οδικής συμπεριφοράς σε όλα τα σχολεία, ως κανονικό μάθημα, όχι μια φορά το χρόνο.

·         Εκπαίδευση σε πραγματικές συνθήκες, όχι τάπητες ή πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής.

·         Προσεκτική επιλογή του εκπαιδευτικού υλικού – σωστές μεταφράσεις, παιδαγωγική προσέγγιση και προσαρμογή στις ελληνικές συνθήκες.

·         Διαθεματική προσέγγιση (π.χ. ασκήσεις φυσικής, εκθέσεις στα Ν. Ελληνικά, Ιστορία, Κοινωνιολογία, Οικιακή οικονομία)

·         Εκπαίδευση και των γονέων (γιατί κάθε εκπαιδευτική παρέμβαση στο σχολείο ακυρώνεται αυτόματα όταν οι γονείς αντιπαιδαγωγούν, π.χ. οδηγώντας χωρίς ζώνη ή κράνος).

2.       Εκπαίδευση οδηγών

·         Επανεξέταση του ΚΟΚ και προσαρμογή του στις νέες συνθήκες.

·         Διατυπώσεις οι οποίες θα τονίζουν τον άνθρωπο και όχι το όχημα (π.χ. ποιος έχει προτεραιότητα, ο άνθρωπος με το αυτοκίνητο ή ο άνθρωπος με το ποδήλατο – είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουν οι νέοι οδηγοί πως δεν παραχωρούμε προτεραιότητα σε ένα όχημα αλλά σ’ έναν συνάνθρωπο.)

·         Επανεκπαίδευση των εκπαιδευτών με έμφαση στην οδική ασφάλεια.

·         Έκδοση καλύτερων εκπαιδευτικών υλικών.

·         Πάταξη του φαινομένου των πλαστών διπλωμάτων.

·         Πάταξη της διαφθοράς στις εξετάσεις νέων οδηγών.

·         Έμπειροι επαγγελματίες εξεταστές με αποκλειστικό αντικείμενο την αξιολόγηση νέων οδηγών

·         Αλλαγές στη δομή των εξετάσεων

·         Χορήγηση διαβαθμισμένων διπλωμάτων, ανάλογα με την εμπειρία και την ηλικία του οδηγού.

·         Υποχρεωτική επανεκπαίδευση όσων εμπλέκονται σε τροχαίο.

·         Τακτικοί έλεγχοι υγείας των οδηγών, ιδιαίτερα μετά από τη μέση ηλικία.

3.       Διαφήμιση

·         Οι κοινωνίες αλλάζουν όταν έρθουν σε επαφή με κάτι διαφορετικό. Για τους νέους που ταξιδεύουν, η επαφή αυτή είναι δεδομένη. Για τους υπόλοιπους, πρέπει να φέρουμε το διαφορετικό στο σπίτι τους, στη ζωή τους, μέσω των ΜΜΕ, ιδίως της τηλεόρασης.

·         Απαιτείται έντονη, συνεχής διαφήμιση η οποία από τη μια θα προωθεί τις ορθές και ασφαλείς συμπεριφορές και να αποτρέπει από επικίνδυνες επιλογές.

·         Οι διαφημίσεις που έχουν στόχο την προώθηση της ασφαλούς οδικής συμπεριφοράς θα πρέπει να την παρουσιάζουν όπως κάθε προϊόν: ως κάτι θετικό, θελκτικό και επιθυμητό.

·         Οι αποτρεπτικές διαφημίσεις θα πρέπει να έχουν ισχυρές εικόνες που προκαλούν σοκ, όπως εκείνες της Αυστραλιανής TAC (Transport Accident Commission).

·         Δε θα πρέπει να παραλείπεται η έμμεση διαφήμιση, καθώς και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

·         Οι εκστρατείες θα πρέπει να είναι συνεχείς.

Σίγουρα, βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες δεν πρόκειται ν’ αλλάξουν μέσα σε μία μέρα, όπως επίσης η κακοσχεδιασμένη και δυσλειτουργική ελληνική πόλη δεν πρόκειται να μετατραπεί, εν μια νυκτί, σε αστραφτερή Ευρωπαϊκή μητρόπολη. Ωστόσο αλλαγές που κάποτε δε μπορούσαμε να φανταστούμε έγιναν, όπως η παροχή δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες, η μετατροπή της ελληνικής γειτονιάς σε δρόμο με πολυκατοικίες και πολλά άλλα. Γιατί να μην επιλέξουμε εμείς, σήμερα, το δρόμο που θα πάρουν οι αλλαγές που θα γίνουν;

Δεν έχουμε το δικαίωμα να παραιτηθούμε από την προσπάθεια, γιατί διακυβέβεται το μέλλον των παιδιών μας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, γιατί κάθε μεγάλη πορεία ξεκινά πάντα από ένα πρώτο βήμα. Κι αν δεν καταφέρουμε να τελειώσουμε την πορεία στη δική μας ζωή, ας δώσουμε τη δάδα στα παιδιά μας, να συνεχίσουν την προσπάθεια για μια καλύτερη χώρα. Αν δεν είναι τα παιδιά μας, μπορεί τελικά να είναι τα εγγόνια μας εκείνα που θα επωφεληθούν από τα όσα κάνουμε εμείς, σήμερα.

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε."